Karadeniz Bölgesi

Karadeniz Bölgesinin Genel Özellikleri

1.      Karadeniz bölgesi Türkiye’nin kuzeyinde yer alır.

2.      Bölümleri Doğu Karadeniz Bölümü, Orta Karadeniz Bölümü ve Batı Karadeniz Bölümüdür.

3.      Doğu-batı yönünde en uzun bölgemizdir.

4.      Bölgede Karadeniz iklimi etkisini göstermekte olup yazları serin kışları ise ılıktır. İç kısımlara gidildikçe karasal iklim görülmektedir.

5.      En fazla yağış alan bölgemizdir ve her mevsim yağışlıdır. Güneşten yararlanma oranı azdır.

6.      Gece-gündüz farkının en az olduğu bölgemizdir.

7.      Kimyasal çözünmenin en fazla olduğu bölgedir.

8.      Heyelan olayının en fazla olduğu bölgedir.

9.      Orman alanları bakımından oldukça zengin olup denize bakan yamaçları ormanlarla kaplıdır. (Ormanlarımızın %25-27’lik kısmı Karadeniz bölgesindedir.)

10.  Dağlar kıyıya paralel olarak uzanmaktadır.

11.  Kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım oldukça zordur.

12.  Doğal koşullar nedeni ile nüfusun büyük bir bölümü kıyıda toplanmıştır.

13.  İç kısımlarda nüfus yoğunluğu azdır. Nüfus yoğunluğu bakımından Türkiye ortalamasının altında kalan bir bölgemizdir. Ülke genelinde en fazla göç veren ve kırsal nüfusa sahip bölgemizdir.

14.  Nüfusu en yoğunluğu en fazla olan ili Samsun’dur.

15.  Yüz ölçümü bakımından %18 ile üçüncü büyük bölgemizdir.

16.  Karadeniz bölgesinde halkın büyük bir bölümü geçimini tarım ile sağlamaktadır. Yeryüzü şekilleri nedeni ile insan ve hayvan gücü ile tarım oldukça yaygındır. Nadasa bırakmanın en az olduğu bölgemizdir.

17.   Bölgenin engebeli olması nedeni ile tarım alanları parçalı ve dardır.

18.  Bölgede yetiştirilen ön önemli ürünler çay, fındık, mısır, keten, kenevir, soya fasulyesidir. Batı Karadeniz bölümünde ise sanayi ağırlık kazanmıştır.

19.  Doğal limanlar  (tek doğal liman Sinop’tur) az, falezler (yalıyarlar) yaygındır.

20.  Karadeniz Bölgesi yer altı kaynakları bakımından oldukça zengin sayılır. Ülkemizde çıkarılan taş kömürünün tamamı ile bakırın büyük bir kısmı kara deniz bölgesinden çıkarılmaktadır.

Karadeniz Bölgesinin Coğrafi Konumu:

Karadeniz bölgesi batıda Sakarya’dan başlayarak doğuda Gürcistan sınırlarına kadar uzanan bir bölgemizdir. Adını kuzeyinde bulunan Karadeniz’den almıştır. Doğu-batı yönünde en uzun bölgemizdir. Karadeniz bölgesi üç bölümden oluşmaktadır. Karadeniz Bölgesini Bölümleri:

1-      Batı Karadeniz Bölümü: Adapazarı v Bilecik’in doğusundan başlayarak Kızılırmak deltasına kadar uzanan bölümdür. En gelişmiş şehri Zonguldak’tır. Genel olarak dağlık olan batı Karadeniz bölümünün en önemli gelir kaynağı ormancılıktır. Ülke ekonomisine Zonguldak, Karabük ve Ereğli çevrelerinde maden çıkarma ve işletmeleri ile Düzce ve Kastamonu dolaylarında kerestecilik olanında katkı sağlamaktadır.

2-      Orta Karadeniz Bölümü: Sinop’un doğusundan melet çayına kadar olan kısımdır. Güneye doğru uzanarak Amasya ile Tokat ve Çorum’un büyük bir kısmını kapsamaktadır. İçerilere girildikçe dağların yükseltisi azalarak tarım alanları genişlemiş ve ulaşım ise oldukça gelişmiştir. En gelişmiş şehri ise Samsun’dur. Kıyı ile iç kesimler arasındaki farkın en az olduğu bölümdür. En az yağış alan bölüm olup ekonomiye tarımsal alanda katkı sağlamaktadır.

3-      Doğu Karadeniz Bölümü: Ordu ilinin doğusunda Melet Çayı’ndan başlayarak Gürcistan sınırına kadar uzanan bölümdür. En gelişmiş şehirleri Rize ve Trabzon’dur. Tarımsal alanda ülke ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır. Kırsal nüfusun ve dağınık yerleşmenin en yaygın olduğu bölümdür. Fazla dağlık ve yükseltinin fazla olması nedeni ile tarım da makineleşme gelişmemiştir. En fazla yağış alan bölüm oluşu nedeni ile heyelan olaylarının da fazla görüldüğü ve kıyı ile iç kesimler arasında iklim farkının fazla olduğu bölümdür.

Kara Deniz Bölgesinin İklim Özellikleri

Bölgenin kıyı şeridinde Karadeniz iklimi etkilidir. Her mevsim yağışlı olup yazları serin, kışları ise ılıktır. Her mevsim yağış aldığından kıyı kesimlerde bulutlu gün sayısı ve yıllık yağış miktarı fazladır. Yıllık yağış miktarı 1500 mm civarındadır. (Giresun 1268 mm, Rize 2400 mm) Bağıl nem fazladır. Yıllık sıcaklık farkı azdır. En fazla yağışı sonbaharda, en az yağışı ise yaz aylarında alır. Kıyı kesimlerde bitki örtüsü ormandır.

İç kesimlerinde ise karasal iklim görülür. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. En fazla yağışı ilkbaharda en az yağışı ise yaz aylarında alır. Günlük ve yıllık sıcaklık farkı kıyı kesimlere göre daha fazladır.  İç kesimlerde bitki örtüsü Bozkır’dır. Dağlar kıyı kesimlerdeki nemli havanın iç kısımlara geçişini engellediği için kıyı ile iç kesimler arasında iklim farkı oldukça yüksektir.

Bölgenin bol yağış alması nedeni ile akarsuların debileri yüksektir. Yeterli yağış olduğundan nadasa bırakma çok azdır. Kuzeye yakın olması nedeni ile güneşten yararlanma süresi az, gölge boyu uzun, gece-gündüz farkı azdır.  Kimyasal çözünmenin en fazla olduğu bölgemizdir. Bölgede soğuk esen poyraz kuzeydoğudan, karayel ise kuzeybatıdan zaman zaman şiddetli olarak esmekte olup her mevsim etkisini göstermektedir. Şiddetli estikleri zamanlarda balıkçılık ve deniz ulaşımına olumsuz etkiler yapmaktadır.

Karadeniz Bölgesinin Doğal Bitki Örtüsü

 Bölgede kıyıya paralel olarak uzanan dağların denize bakan yamaçları bol yağış aldığından ormanlarla kaplıdır. İç kısımlara gidildikçe soğuğa dayanıklı ağaç türleri ile bozkır bitki örtüsü görülür. Doğu Karadeniz bölgesinin kıyı kesimlerinde kış sıcaklık ortalamaları fazla düşmediği için narenciye tarımı yapılabilmektedir. Bölgede yağışlar yıl geneline dağılmış olduğundan günlük ve yıllık sıcaklı farkı azdır. Kıyı kesimlerde tarımda sulamaya ihtiyaç yoktur. Yeterli yağış aldığından bölgede nadasa bırakma azdır. Akarsuların debisi yüksektir. Orman alanları geniştir. Ormanlar deniz seviyesinden 2200 metre yükseklilere kadar devam etmektedir. Deniz seviyesinden 800 metre yüksekliğe kadar olan yerlerde geniş yapraklı ağaçlar, 800-1500 metre arasında karışık yapraklı, 1500-2000 metre arasında iğne yapraklı ağaçlar, 2000 metreden yükseklere çıkıldıkça ise dağ çayırları kendini göstermektedir. Bölgenin bol yağış alması ve bağıl nemin yüksek olmasından dolayı orman yangınlarına fazla rastlanmaz. Dağların kıyıya paralel uzanmasından denizin etkisine giremeyen içi kesimlerde karasal iklim ve kuraklık görülür. Bölgede yetiştirilen ön önemli ürünler çay, fındık, mısır, keten- kenevir, soya fasulyesidir. Batı Karadeniz bölümünde ise sanayi ağırlık kazanmıştır.

Karadeniz Bölgesinin Yer Yüzü Şekilleri

Dağları: Batıda üç sara halinde uzanan dağlar; Küre, Bolu-Ilgaz ve Köroğlu dağlarıdır. Ortada Canik dağları tek sıra halindedir. Doğuda ise iki sıra halinde olan bu dağlar kuzeyde Rize-Giresun dağları, güneyde Çimen, Kop, Mescit, Yalnızçam ve Kaçkar dağlarıdır.

Batıdan doğuya kadar uzanan bu dağların yükseltileri batıda 2000 metre civarında, orta bölgelerde yükseltiler azalarak 1000 metreye kadar düşmekle birlikte doğuya doğru gidildikçe yükseltiler 4000 metreye kadar yükselmektedir.

Dağlar arasında çöküntü ovaları ve vadiler vardır. Yağış ve eğim fazla olduğundan heyelan olayının en fazla olduğu bölgemizdir.

Akarsuları: Kızılırmak (Türkiye de bulunan en uzun ırmaktır), Yeşilırmak ve Çoruh (Gürcistan’dan dökülür, Türkiye’nin en hızlı akan akarsuyudur), Bartın Çayı (üzerinde ulaşım yapılabilen tek akarsuyumuzdur), Yenice (Filyos) Çayı bölgenin en önemli akarsularındandır. Yatak eğimleri fazla, rejimleri düzensizdir. İlkbahar aylarında kar erimelerine bağlı olarak akımları yükselir.

Ovaları: Karadeniz bölgesi ova bakımından en fakir bölgedir. En önemli ovaları Yeşilırmak’ın oluşturduğu Çarşamba ve Kızılırmak’ın oluşturduğu Bafra delta ovalarıdır. Ayrıca; Batıda Karadeniz de Kastamonu, Bolu ve Düzce Ovaları, Orta Karadeniz de Amasya Taşova, Merzifon, Tokat, Niksar, Erbaa, Turhal, Zile ve Doğu Karadeniz bölgesinde ise Bayburt ovası mevcuttur.

Gölleri: Bölgede Sera, Borabay, Tortum, Abant ve Yedigöller gibi heyelan set gölleri bulunmaktadır.

Baraj Gölleri: Almus, Suat Uğurlu, Hasan Uğurlu (Yeşilırmak) Hirfanlı ve Altınkaya (Kızılırmak), Sarıyar (Sakarya) gibi çok sayıda baraj gölü bulunmaktadır.

Kıyıları: Kıyıya paralel olarak uzanan boyuna kıyı tipine sahip olduğundan kıyılarda girinti-çıkıntı azdır. Trabzon ve Samsun gibi yapay limanlar ulaşım kolaylığından dolayı oldukça gelişmiştir. Karadeniz bölgesinde bir kışı aşındırma yöntemi olan Falezler (yalıyarlar) oldukça fazla görülür. Tek doğal limanı Sinop’tur. Karadeniz soğuk, dalgalı, tuzluluk az. Derinlerde canlı yaşamaz.

Geçitleri: Kıyı ve iç kesimler arasında ulaşım oldukça zor olduğundan ulaşım geçitlerle sağlanır. Trabzon ve Gümüşhane üzerinden Doğu Anadolu ya bağlantı sağlayan kop geçidi, Trabzon ile Erzurum arasında bağlantı sağlayan Zigana geçidi ile Batı Karadeniz ile İç Anadolu arasında bağlantı sağlayan Bolu, Ilgaz ve Ecevit geçitleridir.

Karadeniz Bölgesinin Nüfusu ve Yerleşimi

Karadeniz bölgesi nüfus yoğunluğu bakımından Türkiye ortalamasının altındadır. Orta ve Doğu Karadeniz bölümlerinin kıyı kesimlerinde nüfus yoğunluğu fazladır Yeryüzü şekilleri nedeniyle nüfusun büyük bir bölümü kıyı ovaları, maden ve endüstri bölgelerinin yoğun olduğu kıyı kesimlerde toplanmıştır.

Bölgede genel olarak dağınık yerleşme söz konusudur. Bol yağış alması, arazinin engebeli olması ve tarım alanlarının dağınık olması gibi nedenlerden dolayı dağınık yerleşmenin en fazla görüldüğü bölüm Doğu Karadeniz bölümüdür. Doğal koşullar nedeniyle şehirleşme oranı düşüktür. Bölge nüfusunun yaklaşık %70’lik kısmı kırsal kesimde yaşamaktadır. Samsun, Trabzon v Zonguldak gibi en önemli şehir merkezleri kıyı şeridinde bulunmaktadır. Hızlı nüfus artışı, sanayinin gelişmesi ve tarım alanlarının sınırlı olması gibi nedenlerle özellikle Marmara bölgesine yoğun göç veren bir bölgemizdir.

Zonguldak ve Ereğli de taşkömürü havzaları, Karabük ve yine Ereğli de demir-çelik endüstrilerinin gelişmesinden dolayı diğer bölümler göç verirken Batı Karadeniz bölümü ise göç almaktadır. Halk genellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşır. Ev yapımında ağaç kullanımı yaygındır.

Karadeniz Bölgesinin Ekonomik Özellikleri ve Endüstri Yapısı (Sanayi)

Karadeniz bölgesi ülke ekonomisinde 5. Sırada yer almaktadır. Ekonomik alanda önemli yere sahip ürün ve faaliyetler sırasıyla çay, fındık, mısır, tütün, keten-kenevir, pirinç, deniz ürünleri ile taşkömürü ve bakırdır.

Tarım: Kıyıda iklimin sürekli nemli olması ve yaz mevsiminin sürekli yağışlı geçmesi nedeni ile tahıl (buğday, arpa, yulaf, mercimek, pamuk, çavdar gibi) tarımı yapılamamaktadır. Buna karşın Doğu Karadeniz bölümünde fındık, çay, zeytin, turunçgiller gibi ürünler yetiştirilmektedir. İç kısımlara gidildikçe karasal iklim görülmesi ve orman alanlarının azalması sebebi ile tahıl üretimi ön plana çıkmaktadır. Tarım alanları parçalı, dar ve çoğunlukla eğimli araziler olduğundan makineli tarım yapılamamaktadır. Doğu Karadeniz kıyılarında bahçe tarımı yaygınlaşmıştır.

Karadeniz Bölgesinde Yetişen Başlıca Tarım Ürünleri

Çay: Türkiye de üretilen çayın tamamı Karadeniz bölgesinde üretilmektedir. Eki alanı en dar olan ürünlerdendir. Muson iklimine uyumlu, bol nem ve kış ılıklığına ihtiyaç duyar. Yıkanmış toprak sever. Giresun’dan Gürcistan’a kadar olan kıyı şeridinde yetiştirilmekte olup Rize ve çevresinde yoğunlaşmaktadır.

Fındık: Türkiye de üretilen fındığın % 83’ü Trabzon, Giresun ve Ordu illerinde yetiştirilmektedir. Kış ılıklığı istediği için Karadeniz iklimi ile uyumlu bir üründür.

Mısır: Karadeniz bölgesinde kıyı boyunca yetiştirilmektedir. Yörede buğdayın yerini almıştır. Temel besin maddesi olarak kullanılmakta olup ticari değeri yoktur.

Tütün: Daha çok Samsun, Amasya, Rize ve Tokat çevresi ile Düzce dolaylarında yetiştirilir. Tütün üretiminin %15’i Karadeniz bölgesinden karşılanmaktadır.

Keten-Kenevir: Kastamonu, Sinop ve Zonguldak çevresinde üretimi yaygındır.(Kenevir uyuşturucu özelliğinden dolayı devlet kontrolünde üretilir)

Şeker Pancarı: Amasya, Tokat, Çorum ve Kastamonu çevresinde yetiştirilir.

Elma: Amasya başta olmak üzere Tokat ve Kastamonu çevresinde yetiştirilir.

Kivi: Rize ve Trabzon çevrelerinde özellikle son yıllarda üretimi yapılmaya başlanılmıştır.

Soya Fasulyesi: Ordu ve Giresun çevresinde yetiştirilmektedir.

Zeytin: Soğuktan korunaklı Çoruh vadisi oluğunda (Artvin-Yusufeli) de yetiştirilmektedir.

Turunçgiller: Rize ve çevresinde kışları ılık geçtiğinden tarımı yapılmaktadır.

Pirinç: Tosya, Boyabat ve Çarşamba ovalarında yetiştirilir. Bol suya gereksinim duyar.

Karadeniz Bölgesinde Hayvancılık

Kıyı kesimlerde gür ormanlar, yüksek dağ çayırlarının bulunması ve arazinin engebeli olması nedeniyle büyükbaş hayvancılık gelişmiştir. Hayvancılık ekonomik açıdan önemli bir yere sahiptir. Türkiye balık üretiminin yaklaşık %80’lik kısmını Karadeniz’den sağlamakta olup önemli gelir kaynaklarındandır. İç kesimlerde küçükbaş hayvancılık yaygındır. Batı ve orta Karadeniz’in iç kesimlerinde tiftik keçisi yetiştirilir. Özellikle Rize-Anzer yöresinde arıcılık faaliyetleri gelişmiştir. Bolu ve çevresinde ise arıcılık ile kümes hayvancılığı oldukça yaygındır.

Ormancılık: Bölgede geniş orman alanlarının yer alması ormancılığı önemli hale getirmiştir. Batı ve Doğu Karadeniz de kereste, tomruk, kâğıt ve parke fabrikaları kurulmuştur.

Sanayi:

Demir-Çelik: Demir Sivas’ın Divriği ilçesinden çıkarılır. Samsun limanından Karabük ve Ereğli’deki fabrikalara taşınarak buralarda işlenir.

Bakır: Artvin’in Murgul ilçesinden çıkarılarak bu yörede kurulan fabrikalarda işlenir. Kastamonu (Küre) ilçesinden çıkarılan bakır ise Samsun’un iç kesimlerle kolay bağlantı kurabilmesi nedeni ile Samsunda Bakır İşletmelerinde işlenir.

Kâğıt: Çaycuma (Zonguldak), Taşköprü (Kastamonu), Aksu (Giresun) da bulunmaktadır.

Şeker: Bölgede üretilen şeker pancarı Tokat (Turhal), Amasya (Suluova), Çorum ve Kastamonu şeker fabrikalarında işlenir.

Tütün: Samsun ve Tokattaki tütün fabrikalarında işlenir.

Fındık İşleme: Giresun ve Ordu çevrelerinde yapılmaktadır.

Çay: Rize ve çevresinde gelişmiştir.

Kereste: Bolu, Düzce, Ayancık ve Bartın

Karadeniz Bölgesinin Yer Altı Zenginlikleri:

Taşkömürü: Ereğli-Zonguldak havzasından çıkarılır. Büyük bir kısmı demir-çelik sanayiinde enerji kaynağı olarak kullanılır.

Bakır: Murgul (Artvin), Küre (Kastamonu) de çıkarılan bakır madenleri Samsunda işlenir.

Linyit: Merzifon (Amasya) ve Havza (Samsun) çevrelerinde çıkarılmaktadır.

Manganez: Ereğli  (Zonguldak) ve Borçka (Artvin) çevresinde çıkarılır.

 Karadeniz Bölgesinin Ulaşımı
 

Yeryüzü şekilleri engebeli olduğundan ulaşım çok zor sağlanır. Doğu ve batıda ulaşım geçitlerle (Zigana ve Kop) sağlanır. Orta ve batı Karadeniz den iç kesimlere demir yolu ile ulaşım sağlanmaktadır. Trabzon v Samsun bölgenin önemli liman kentleridir. Kıyıda havaalanları mevcuttur. 

Karadeniz Bölgesinde Turizm Faaliyetleri 

Geniş orman alanları ile en yeşil bölge unvanına sahip olan Karadeniz bölgesi denizi ile de mavi ile yeşili dans ettiren bir bölgemizdir. Karadeniz bölgesinin en önemli turizm kaynağı doğal bitki örtüsüdür. Birçok tarihi kalıntı ve değişik bitki örtüsü ile turizm açısından önemli bir potansiyele sahiptir.  Bolu da Abant ve Yedigöller, Kastamonu da Safranbolu evleri, Trabzon (Maçka) da Sümela Manastırı ve Bolu Kartalkaya da ve Ilgaz Dağlarında kayak turizmi, Samsun ve Tokatta kaplıcalar ile turizm cennetidir. Dört mevsim yağış alan Karadeniz bölgesinde deniz turizmi gelişmemiştir.

Karadeniz Bölgesinin Tarihi Önemi

Atatürk 19 Mayıs 1919 da Anadolu’ya ayak bastığı yerdir.

Tokat, Havza ve Amasya milli mücadele için önemi yerlerdir.

Kastamonu Atatürk’ün kılık kıyafet inkılabını başlattığı yerdir.

Karadeniz Bölgesinin Kültürel Özellikleri

Karadeniz Bölgesi yemekleri, şivesi, yöresel oyunları ve çalgıları ile kültürel özellikleri bakımından oldukça farklılık gösteren bir bölgemizdir.

Karadeniz Bölgesinin Şivesi

Karadeniz şivesi Laz Şivesi olarak bilinir. Bazı şive (ağız) örnekleri ise;

Abrul: Nisan, Bulaşuk: İspiyoncu, Bezene: Bezelye, Çükelik: Çökelek, Çöten: Darı Ambarı, Dadduk: Sevimli, tatlı, Haçan ki: Ne zaman ki, Happak: Sade yoğurt, Henki: Yaşlı, ihtiyar

Karadeniz Bölgesi Halk Oyunları

Karadeniz Bölgesinin en önemli oyunu horondur. Horon kemençe ile oynanan bir oyun olup çok sayıda kişinin sıraya dizilerek müziğin ritmine göre belli bir düzen içerisinde belli hareketleri tekrarlaması şeklindedir. Kemençe Karadeniz Bölgesinde yaygın olarak kullanılan üç telli ve bir yay yardımıyla çalınan bir çalgı türüdür. Laz kemençesi olarak adlandırılır.

Karadeniz Bölgesinin Yemekleri

Yemeklerde genellikle deniz ürünleri kullanırlar. Çünkü Karadeniz dünyanın en lezzetli balıklarına sahiptir. Hamsi, lahana ve mısır ekmeği mutfaklarının vazgeçilmezleridir. Hamsi hemen her şeyde (tatlı, pilav, ekmek) kullanılır. Hamsili Pilav, Mıhlama (Kuymak), Kara Lahana Dolması, Isırgan Borani, Pazı Kavurma, Hamsili Ekmek, Laz Böreği, Laz Helvası ve Kara Lahana Çorbası Karadeniz yemeklerinin sadece birkaç tanesidir. Önemli birkaç Karadeniz yemeğinin tarifi:

MUHLAMA

Malzemesi:
1,5 su bardağı rende kaşar peynir
1,5 su bardağı dil peyniri
1 tatlı kaşığı tulum peyniri
2 yemek kaşığı mısır unu
2 yemek kaşığı tereyağı
1 su bardağı su

Hazırlanışı:
Önce tencerede mısır ununu 1/2 tereyağında kavurun. Dil peyniri ve kaşar peyniri ekleyin. Hazırladığınız karışıma bir bardak su ilave edin ve karıştırmaya devam edin. Kalan tereyağını bir tavada eritin. Hazırladığınız peynir karışımı macun haline geldikten sonra karışımı tavada erittiğiniz tereyağının üzerine dökün.
Sıcak olarak servis edin.

PAZI KAVURMA

Malzemesi:
5 bağ taze pazı
6 soğan
1 çay bardağı haşlanmış barbunya
tuz
Hazırlanışı:
Pazıları ince ince doğrayın. Sonra haşlayıp, suyunu sıkın. Soğanları tereyağında kavurun. Soğana pazıları ilave ederek kavurmaya devam edin. Pazılar iyice kavrulduktan sonra karışıma barbunyaları ilave edin. Bir dakika daha kavurduktan sonra sıcak olarak servis yapın.

HAMSİLİ EKMEK

Malzemesi:
1 bağ pazı
2 bağ taze soğan
1 bağ taze nane
1 kg hamsi
8 su bardağı mısır unu
Yeterince tuz

Hazırlanışı:
Önce hamsilerin kılçıklarını temizleyin. Pazı, taze soğan ve naneleri ince ince doğrayın. Doğradığınız malzemeleri mısır ununun üzerine boşaltın. Çok sıcak su ilave ederek hamsilerle diğer malzemeleri karıştıracak şekilde yoğurun. Hazırlanan karışımı tepsiye koyarak 60 dakika fırında pişirin.

LAZ BÖREĞİ

Malzemesi:
10 yaprak yufka
4 yumurta
8 su bardağı süt
2 paket vanilya
3 su bardağı kıyılmış fındık içi
5 su bardağı tozşeker
2 paket buğday nişastası
5 çay bardağı eritilmiş tereyağı
1 su bardağı su
Şerbeti için:
10 su bardağı su
10 su bardağı toz şeker
1/2 limon suyu
Hazırlanışı:
Sekiz su bardağı süte şeker ekleyerek kaynatın. Başka bir kapta buğday nişastası, yumurta, vanilya ve biraz suyu karıştırın. Hazırladığınız malzemeyi kaynayan sütün üzerine dökerek muhallebi haline gelinceye dek karıştırın. Bir tepsinin altını yağlayın. Yufkaların üstlerini yağlayarak beş kat halinde tepsiye dizin. Dizdiğiniz beş kat yufkanın üzerine hazırladığınız muhallebiyi dökün. Yufkaların üzerindeki muhallebiye, dövülmüş fındıkları yayın. Kalan beş kat yufkayı üstlerini yağlayarak muhallebili yufkaların üzerine dizin. Şerbet malzemelerini karıştırarak pişirdikten sonra soğumaya bırakın. Hazırladığınız böreği dilim dilim keserek fırında pişirin. Börek soğuduktan sonra soğumuş tatlı şerbetini ekleyin.

LAZ HELVASI

Malzemesi:
3 kg süt
1 kg şeker
3 paket vanilya
3 yumurta sarısı
300 gr beyaz un
200 gr irmik unu

Hazırlanışı:
Bütün malzemeyi tencereye koyun ve kısık ateşte muhallebi kıvamına getirin. Bir taşım kaynatın ve tepsiye boşaltın. Soğuyunca arzuya göre dondurma ile servis edin.