Nüfusu : 100.809 (2014)
Yüzölçümü : 5.576 km2
İl Trafik
Kodu : 75
İl Telefon
Kodu : 478
Ardahan İli İlçeleri : Çıldır,
Damal, Göle, Hanak, Posof
Ardahan İli Hakkında Genel ve Coğrafi BilgilerArdahan İli yaklaşık 3000 yıllık bir geçmişe sahiptir. M.S. 628 yılında Hazar Türklerinin bir kolu olan Arda Türklerinin eline geçerek Ardahan adını almıştır. Komşuları kuzeyde ve doğuda Gürcistan, güneyde Kars, batıda Artvin ve Erzurum’dur. Ekonomisi tarım, hayvancılık ve sınır ticaretine dayanır. Damal Dağlarına düşen Atatürk silueti her yıl Haziran ayının 15 ile Temmuz ayının 15’ine kadar saat 18’den itibaren Karadağ sırtlarında net olarak yaklaşık 20 dakika izlenmektedir.
Ardahan İli Tarihçesi
Ardahan İli yaklaşık 3000 yıllık bir geçmişe sahip olup, MS 628 yılında Hazar Türklerinin bir kolu olan Arda Türklerinin eline geçerek Ardahan adını almıştır. MS 1068 yılında Alparslan tarafından fethedilerek Selçukluların egemenliğine geçmiş, 29 Mayıs 1555 tarihinde imzalanan Amasya anlaşması ile Kanuni Sultan Süleyman tarafından Osmanlı İmparatorluğuna dahil edilmiştir. 1876 -1877 Osmanlı- Rus savaşı sonunda Savaş tazminatı olarak Kars ve Batum ile birlikte 13 Temmuz 1878 Berlin anlaşması ile Ruslara bırakılan Ardahan 1918 yılında Bresy – Litowski anlaşması ile Anavatana kavuşmuş, ancak 30 Ekim 1918 tarihinde Ardahan’da kurulan Milli Şura Hükümeti tarafından Mondros Mütarekesi şartları ret edilmiş, Milli Şura Hükümeti Kurtuluş Savaşımızla bütünleşerek Kazım Karabekir Paşa ve Halit Paşa komutasındaki ordumuz tarafından 23 Şubat 1921 tarihinde İlimiz kurtarılmıştır. Kazım Karabekir Paşa tarihe mal olan “Boğazlar Boğazımız, Kars-Ardahan Bel Kemiğimizdir.” sözünü söyleyerek Ardahan’ın yurdumuz için ne kadar stratejik bir öneme sahip olduğunu vurgulamıştır. Cumhuriyetin İlanından sonra İl olan Ardahan 1926 yılında 877 Sayılı Kanunla ilçe yapılarak Kars İline bağlanmıştır. 27.05.1992 tarihinde Ardahan ili İl olarak faaliyete geçmiştir.
Ardahan İli İklimi ve Bitki Örtüsü
İklimi: Karasal iklim hâkim olup kışları uzun, sert ve kar yağışlı, yazları ise kısa ve serindir. Yalnızca etrafı dağlarla çevrili olan ve ortalama 900 m. yükseklikte bulunan Posof ilçesi mikroklimatik iklim koşullarına sahip olup, kışları yumuşak ve yağışlı, yazları ise sıcak geçmektedir. Sonbaharın ilk soğukları eylül ayının sonunda başlar, ilkbaharda mayıs ayının ortalarına kadar devam eder.
Bitki Örtüsü: Orman bakımından fakir sayılır. Dağ eteklerinde çam ağaçları yer alır. İl topraklarının önemli bir bölümü çayır ve meralardan oluşmaktadır.
Ardahan İli Yeryüzü Şekilleri : Doğu Anadolu bölgesinin Karadeniz Bölgesine komşu olduğu Kuzeydoğu kesiminde yer alan il toprakları yüksek ve engebelidir. Dağların yüksekliği birçok yerde 3000 metreyi geçmektedir.
Dağları: Başlıca dağları; Çoruh-Kelkit dağlarının en doğu kesimini oluşturan Yalnızçam dağları (2.715 m), kuzeydoğusunda Keldağ (3.033 m.), doğusunda Akbaba dağı (3.126 m.) yer almaktadır. Ardahan ili topraklarının güney kesiminin engebeli kısımlarını ise kuzeydoğgüneybatı yönünde uzanan Allahuekber dağları (2.919 m) ile Kısır dağı (3.197 m) oluşturur.
Plato ve Ovalar: Ardahan Platosu ilin orta kesimindeki yüksek (1800-200 m) düzlüklerden oluşur. Bu platonunu orta kısımları ise Ardahan Ovası olarak anılır. İlde ayrıca Hasköy Ovası ile Göle Ovaları vardır.
Havzalar: Ardahan ilinde Göle Havzası, Ardahan Havzası ve Çıldır Havzaları vardır.
Akarsular: Ardahan ilinin başlıca akarsuları; Hanak Suyu, Kayınlık Deresi, Kür Çayı, Kura Nehri, Posof Deresi ve Türkmen Deresidir.
Gölleri: Ardahan ili göller bakımından zengindir. Başta Çıldır Gölü olmak üzere Aktaş (Hazapin) Gölü, Ayı Gölü, Karagöl (Vakla) Gölü, Balık Gölü, Kanlıgöl, Ayaz Gölü, Sağrının Gölleri ve Arile (Balık) gölleri vardır.
Ardahan İli Ekonomik Faaliyetler : Ardahan ili ekonomisi başta hayvancılık ve tarıma dayanmaktadır.
Tarım: İkliminin sert, arazinin ise yüksek ve engebeli olması tarım faaliyetlerini kısıtlamaktadır. Tarım akarsu boylarında yapılmakta olup buğday, arpa ve çavdar gibi tahılların yanında patates yetiştirilmektedir.
Hayvancılık: Bitki örtüsü bakımından da zengin olan geniş çayır ve meralara sahip olan Ardahan ilinin en önemli geçim kaynağı hayvancılıktır. Besi hayvancılığı geniş ölçüde yapılmaktadır. En çok sığır ve koyun yetiştirilir. Mor ve Akkaraman koyunları ünlüdür. İlde ayrıca arıcılık ta gelişmiştir.
Sanayi: Sanayinin fazla gelişmediği Ardahan ilinde özellikle hayvancılığa bağlı sanayi kuruluşları yer almaktadır. Hayvan ürünleri ve hayvan ürünlerine bağlı üretim yapan imalathaneler vardır.
Ardahan İli Ulaşımı Nasıl Sağlanır?
Ulaşım kara ve hava yolu ile sağlanmaktadır.
Ardahan İli Neyi İle Meşhurdur?
Çıldır Gölü,
Kaşar Peyniri, Bal, Damal Dağları’nda beliren Atatürk siluetleri,
- Çıldır gölü, Aktaş gölünü gezmeden,
- Sazan balığı yemeden,
- Şeytan kalesi, Ardahan kalesi diğer kale ve kuleleri gezmeden,
- Atatürk siluetini izlemeden,
- Festivalleri görüp izlemeden,
- Ardahan da canlı alabalık yemeden,
…dönmeyin.
Bu
sayfada yer alan verilerin çoğunluğu Ardahan İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile
Ardahan Valiliği web sitelerinden derlenmiştir. Bilgilerin doğruluğu ilgili
kaynakların güvenirliliğine bağlıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder